Mihail Afansyeviç Bulgakov, 1891'de Ukrayna'nın Kiev şehrinde, öğretmen bir anne ile ilahiyatçı bir babanın en büyük oğlu olarak dünyaya geldi. Babası 1907’de vefat ettikten sonra annesi, ikinci evliliğini doktor olan İvan Pavloviç Voskresenki ile yaptı. Bu evliliğin Bulgakov’un dine mesafeli, bilime yakın olmasında etkisi olduğu söylenebilir. Kiev Üniversitesi’nde tıp eğitimini tamamladıktan sonra, Birinci Dünya Savaşı sırasında cephe ve taşra hastanelerinde hekimlik yaptı. Genç Bir Köy Hekimi (1927) adlı eseri, hekimlik deneyimlerinin bir yansıması niteliğindedir.
Savaş bittikten sonra tamamen yazarlığa geçiş yaptı. 1921’de Moskova’ya taşınıp Halk Eğitim Müdürlüğü edebiyat dairesinde çalışmaya başladı. Bu sırada yazdığı Beyaz Muhafız (1925) eseri tefrika olarak yayımlandı. 1924 yılında yazdığı bilimkurgu hikâye Ölümcül Yumurtalar ve ertesi yıl yazdığı Köpek Kalbi (1925) birer Sovyet hayatı eleştirisiydi.
Bulgakov’un Beyaz Muhafız kitabından oyunlaştırdığı Turbin Günleri, 1926’da sahnelendi. 1929’da Beyaz Ordu’yu övdüğü gerekçesiyle yasaklansa da Stalin’in en sevdiği oyunlardandı. Moskova Sanat Tiyatrosu’yla çalışan Bulgakov ayrıca, Zoya’nın Dairesi, Kızıl Ada, Adem ve Havva gibi oyunlar yazdı. Henüz yayımlanma şansı dahi bulamadan yasaklanan Kaçış (1928) ile birlikte Bulgakov’un çoğu eseri, 1930’larda Rusya’da yasaklandı.
1928’de en ünlü eseri Usta ile Margarita’yı yazmaya başladı fakat devletten gördüğü baskı nedeniyle yayımlatamadığı bu eser, ancak ölümünden 26 yıl sonra basılabildi.
Bulgakov, böbrek yetmezliği hastalığının ilerlemesi sonucu 1940'ta Moskova'da öldü.